طاهره میرزائی
چکیده
ضربالمثلها بهعنوان یکی از بارزترین جلوههای ادبیات عامه، نقش مهمی در شناخت فرهنگ و اندیشه مردم دارد. مقاله پیشرو در نظر دارد ضمن معرفی گویش گریمنج، بهعنوان یکی از قدیمیترین گویشهای جنوب خراسان، ضربالمثلهای رایج این منطقه را از دیدگاه بلاغی بررسی کند، تا دریابد این امثال از نظر کاربرد ایماژ و صور خیال تا ...
بیشتر
ضربالمثلها بهعنوان یکی از بارزترین جلوههای ادبیات عامه، نقش مهمی در شناخت فرهنگ و اندیشه مردم دارد. مقاله پیشرو در نظر دارد ضمن معرفی گویش گریمنج، بهعنوان یکی از قدیمیترین گویشهای جنوب خراسان، ضربالمثلهای رایج این منطقه را از دیدگاه بلاغی بررسی کند، تا دریابد این امثال از نظر کاربرد ایماژ و صور خیال تا چه میزان قابل توجه هستند و کدامیک از صناعات بیانی در امثال مورد نظر، کاربرد بیشتری دارد. نتایج این تحقیق که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده، بیانگر آن است که ارزش بلاغی این امثال بسیار قابل توجه است و از تمام ظرفیتهای علم بیان درآن استفاده شده است و این نتیجهی قدرت تصویرسازی و خیال پردازیِ گویندگان، برای نفوذ در دلها و اذهان است. زیرساخت غالب ضربالمثلها برپایه تشبیه است اما گرایش به استعاره بویژه استعاره تمثیلی در آنها بیشتر است و بیشتر ضربالمثلها، استعاره مرکب یا تمثیلی هستند. همچنین در مثلهای رایج گریمنج از واژگان، مفاهیم و اصطلاحات مربوط به کشاورزی و دامداری و اقلیم مخصوص این منطقه مانند زعفران، وُلگار و ... استفاده شده است. تکمصراعی بودن اغلب امثال این گویش، باعث تأثیر بیشتر و تأکید بر پیام نهفته در آن شده است.